نوشته ۱۲۲ (خدا بگم چی کارت نکنه آدمک باران)

دوست عزیزم آدمک باران به بازی تاثیرگذارترین­ها دعوت­م کرد. اول فکر کردم یک جوری از زیرش شانه خالی کنم آخر ممکن است خیلی­هاش عجیب باشد. ولی بعد تصمیم گرفتم بنویسم. چون از ریاکاری و پنهان­کاری که تو فرهنگ­مان است خوش­م نمی­آید.

بابا و مامان: اولین و تاثیرگذارترین افراد زندگی­م بودند. هر چه بیش­تر به کارهایی که برام کرده­ند که مهم­ترین­ش آزادی و امکان فکر کردن و تصمیم گرفتن بود، بعضی جاها هم مخالفت می­کردند، فکر می­کنم یاد جمله­ی داستان گتسبی بزرگ می­افتم که نقل به مضمون می­گویم: "هر وقت خواستی درباره­ی دیگران قضاوت کنی، به این فکر کن که آن­ها از امتیازاتی که تو در زندگی داشته­یی برخوردار نبوده­اند."

کتاب: ممکن است خیلی­هاتان این قضیه را که فردی از دو سالگی کتاب بخواند مثبت بدانید ولی آن­قدرها هم خوب نیست. کتاب تاثیرگذارترین موجود پیرامون­م بود و از تمام افراد دور و برم بیش­تر روم تاثیر گذاشته. با خواندن کتاب خودت می­توانی قضاوت کنی، فکر کنی و در این دیالوگ اندیشه­ت ارتقا پیدا می­کند. از همان بچه­گی دورم پرِ کتاب بود. (این هم از تاثیرات بابا و مامان بود). تقریباً می­توانم بگویم هفتاد درصد عقایدم را از کتاب به دست آورده­م.

فامیل درجه یک: این جا را باید یک­خورده توضیح بدهم. روابط فامیلی ما بسیار زیاد و شدید است. ما با کسانی ارتباط داریم که یک ساعت طول می­کشد نسبت­مان را بگوییم. دوم این که من به جز خواندن و نوشتن از دو سالگی پایتخت کشورها، حروف اعداد انگلیسی و اعداد ترکی (الان عمری یادم مانده باشد) می­دانستم. وقتی بابا کتاب­هاش را ورق می­زد، معمولاً اطلس بیماری­ها را، اسم بیماری­ها را می­پرسیدم و نشانه­هاش را و داروهاش را و خیلی­شان را می­دانستم. مسلماً چنین بچه­یی وقتی توی مهمانی برود و فامیل دوره­ش کنند، نقشی مثل اسباب بازی پیدا می­کند. یادم است یکی از فامیل­هامان هر بار می­رفت و از اطلس گیتاشناسی اسم کشورهای عجیب در می­آورد و پایتخت­شان را ازم می­پرسید. این قضیه در دوران نوجوانی باعث شد که قید درس را بزنم و حتی درس نمی­خواندم که مطابق با میل دیگران باهوش نباشم. آن موقع هر قیدی را می­خواستم بشکنم.

جایزه­ی ثلث دوم کلاس اول: هنوز هم یادم است که چقدر افسرده شدم. ثلث اول وقتی خانم سرحدی به من جایزه داد از خوش­حالی داشتم بال در می­آوردم. ولی دو روز قبلِ جایزه­ی ثلث دوم، کادوش را تو خانه­مان دیدم و وقتی گرفتم­ش اصلاً خوشحال نشدم. همین تاثیر زیادی روی نگاه من نسبت به معلم­ها گذاشت و خانم رادمند و خانم آسمانی (معلم­های کلاس دوم و چهارم) هم با رفتار بی­نظیرشان این حس را تشدید کردند. یاد یک خاطره هم افتادم که کلاس دوم سر درس تصمیم کبری من­هم کتاب فارسی­م را خانه جا گذاشته بودم.

جهشی: سال سوم ابتدایی را تابستان خواندم، به احمقانه ترین دلیل. می­خواستم با پسر همسایه­مان که یک سال ازم بزرگ­تر بود، هم­کلاس بشوم. البته سال بعدش کلاس­­هامان یکی نبود و سال بعدتر هم دو ثلث هم­کلاس بودیم که از مشهد رفتیم قوچان.

تغییر شهرها: دو سال اول تولدم را تهران بودیم. بعد هشت سال مشهد بودیم و بعد آن دو سال قوچان و یک سال لاهیجان و بعد آمدیم رشت. مهم­ترین تاثیر این زندگی بومی فکر نکردن و تعصب نداشتن روی شهر یا مکانی است. چون مثل بنفشه­ها وطن­مان را با خودمان می­بردیم. کلاً هم باعث شد نسبت به هیچ عقیده­یی تعصب نداشته باشم و این را یکی از نقاط مثبت فکری­م می­دانم.

جنایت و مکافات: خیلی از کتاب­های بابا و مامان را جلو جلو خوانده بودم، حتی با این که مامان می­گفت واسه­ت زوده. ویژگی جنایت و مکافات این بود که یک هفته بعد از این که خواندم­ش، شبکه­ی یک فیلم­ش را در هنر هفتم که پنج­شنبه­ها و بعد از مسابقه­ی هفته پخش­ می­شد نشان داد. فیلم سیاه و سفید بود و راسکولنیکوف جوانی رنگ پریده با چشمانی گود افتاده و موهای ژولیده تبر را توی پالتوش جاسازی می­کرد. تا مدت­ها شب خواب­ش را می­دیدم. حالا که نگاه می­کنم کارتون­های آن دوره تاثیر زیادی روم و نسل ما گذاشته­اند. شخصیت­های تنها و افسرده و خیال­باف. مثلاً رابرت یا الفی یا آدم­هایی که ابر بالای سرشان به وجود می­آمد و در رویا می­رفتند که خیلی زیاد بود. نمایش­های عروسکی عبرت آموز. موجودات همیشه بازنده مثل کایوت و مورچه خوار. حتی رنگ­آمیزی فضاها تیره و سرد بود. کارتونی که خوب یادم است و روزهای عزا زیاد نشان می­دادند که بعدتر نشان ندادند، ماجرای دختری بود (یا پسر) که قورباغه­یی داشت و می­روند تو معبد برای دعا. ماری به­شان حمله می­کند و قورباغه می­پرد تو دهان مار و آن­قدر خودش را باد می­کند تا مار منفجر شود.

نوشتن شعر و داستان: از اول راهنمایی خیلی جدی شد، مخصوصاً که زنگ تاریخ باید درس­مان را به صورت نمایش اجرا می­کردیم و زنگ ادبیات چهار گروه شده بودیم و یک زنگ دو ساعته دست ما بود تا با نمایش و مسابقه و برنامه­های متنوع پر کنیم­ش. هنوز لحظه لحظه­ی زنگ تاریخ و آقای اشرف­پور یادم است. (یادم می­آید ماجرای قیام بهرام چوبین و حمله به خسروپرویز بود و من­هم بهرام بودم. با چوب طوری سر خسروپرویز زدم که بی­هوش شد. اسم پسری که این نقش را بازی می­کرد صادق مظلوم بود، به­ترین فوتبالیست کلاس­مان). از همان وقت داستان می­نوشتم و سر کلاس انشا چون همیشه موضوع آزاد بود من­هم داستان می­خواندم. کلاس اول راهنمایی به­ترین سال تحصیلی­م بود.

اتفاق تاثیرگذاری دوره­ی دبیرستان نیفتاد غیر از تصمیمی که برای درس نخواندن داشتم. همیشه دست­م کتاب غیر درسی بود. از این که دیگران می­گفتند دو سال دیگه عکستو تو روزنامه می­بینیم ذله شده بودم. البته هنوز هم از این که ریاضی خواندم و نرفتم انسانی راضی­م. چون اگر این ادبیات را می­خواندم روانی می­شدم. این شد که برای کنکور هم فقط یک ماه آن­هم روزی پنج شش ساعت درس خواندم.

کنکور: تقریباً کنکور برای همه اتفاق تاثیر گذاری­ست در جامعه­ی ما. من_­­هم با آن درس_­ خواندن­م شاهکار دیگری هم کردم و سر جلسه، فیزیک و شیمی نظام قدیم را زدم و همان سال هم رشت منطقه یک شد (بین آن سال­ها فقط سال ما این اتفاق افتاد) و من در به­ترین حالت توانستم عمران گیلان آن­هم از نوع شبانه قبول بشوم، روزانه­ی شهرهای دیگر هم می­شد ولی اصلاً حال­ش را نداشتم. بگذریم از این که مامان می­گفت باید یک سال بمانی و درس بخوانی و بابا گفت این سال بعد هم همین طور است.

از یک طرف راحت بودم که دیگر کسی کاری به کارم ندارد و با خیال راحت می­توانم کتاب بخوانم. از طرف دیگر همه با لحنی می­گفتند شبانه می­خوانی که یاد مدارس شبانه که برای کارگرها و تجدیدی­ها می­گذاشتند می­افتادم ولی خب نوشتن هدف­م بود و برام این حرف­ها اهمیتی نداشت.

دوست­های دوره­ی دانشگاه: منظورم کسانی­ست که دوره­ی لیسانس باهاشان آشنا شدم. در افکار و عقایدم تاثیر داشتند ولی نه آن­قدر که فردی را ممتاز کنم. در این دوره دوست­های دخترم (فرق دارد با دوست­دخترهام) به­م کمک کردند که جنس زن را به­تر و دقیق تر بشناسم و پیچیدگی­هاشان را از نزدیک ببینم. راست­ش من شنونده­ی خوبی هستم و همین باعث می­شد خیلی برام حرف بزنند و چیزهای زیادی از این حرف­ها یاد بگیرم. به­ترین نکته­ش هم این بود اگر در رابطه با زنی فقط به جنسیت­ش توجه کنی و خوش­ش بیاید، چیز با ارزش دیگری ندارد. البته این جمله خودش به اندازه­ی کتاب توضیح لازم دارد.

برادرهام: آن­ها روی کل شهر تاثیر گذاشتند. من فقط دوتا برادر دارم، دو قلو. سعید که پنج دقیقه بزرگ­تر است نفر اول کنکور تجربی کشور شد، فرید هم نفر چهارم ریاضی کشور (سال هشتاد و سه). الان سعید پزشکی تهران می­خواند و فرید برق شریف. اگر فکر می­کنید این اتفاق براتان می­افتد و در زندگی­تان تاثیری ندارد، اشتباه می­کنید.

کنکور ارشد: آخرین اتفاق تاثیرگذار زندگی­م تا الان است. اول می­خواستم جامعه شناسی بخوانم ولی بعد فکر کردم فرقی نمی­­کند قبلِ سربازی یا بعدِ سربازی هر رشته­یی غیر عمران بخوانم. این بود که گفتم حالا که عمران خوانده­م تا حد زیادی درباره­ش می­دانم کنکور بدهم. برای این کنکور به­تر درس خواندم و انگیزه­م این بود که شبانه قبول نشوم. نتیجه­ی مداوم درس خواندن این شد که کنکور را خوب دادم. دور و بری­هام سریع بلند شدند و رفتند و من دیدم نسبت به سال­های قبل خیلی بیش­تر زده­م. برای همین سوال­­هایی که شک داشتم را نزدم و با خیال راحت آمدم بیرون به هوای این که من خیلی خوب داده­م. بعد فهمیدم خیلی­ها از من بیش­تر زد­ه­اند ولی چون من فقط یک غلط داشتم و بقیه را مطمئن درست زده بودم رتبه­م خوب شد. الان هم ژئوتکنیک (خاک و پی) می­خوانم در پلی­تکنیک (امیرکبیر).

دکتر شاه کرمی: تنها فردی غیر خانواده­م که از نزدیک می­شناسم­ش و روم تاثیر عمیقی گذاشت. بعضی از نویسنده­ها یا دانشمندان این تاثیر را گذاشته­اند که تعدادشان زیاد است. او به­م نشان داد که چطور باید دنیا را ببینم و چقدر باید دقیق باشم. البته هنوز باهاش کلاس دارم و پروژه­م را هم با خودش برداشتم و حالا حالاها با هم کار داریم.

اوه...... خیلی سخت بود. من­هم از ژوکر، ایماگر و شازده خانوم که واقعاً دوست دارم در این بازی شرکت کنند دعوت می­کنم.