نوشته ۳۱۳ (پیچیدگی های مقایسه)

این نوشته ها به صورت مسلسل و با شماره مشخص شده ند. برای خواندن مطالب قبل به همین موضوع مراجعه کنید.

13. در نوشته­ی قبل درباره­ی قیاس صحبت کردیم، در این نوشته درباره­ی پیچیدگی­های مقایسه بحث می­کنیم که ناشی از پیچیدگی­های ذهن است. مسیری را که مغز برای رسیدن به اطلاعات ذخیره شده (که در زمان تغییر می­کنند) طی می­کند، هنوز به طور کامل برای بشر شناخته شده نیست. به عنوان مثال زمانی که به درختی می­گوییم زیبا و به درختی زشت اطلاق می­کنیم، بسیاری از عوامل دست به دست هم می­دهند تا این صفات بیان شود که بعضی از آن­ها را خود فرد هم نمی­تواند ردیابی کند. به عنوان مثال شاید درخت زیبا مانند همان درختی بوده که در بچه­گی فرد تابی به آن آویزان کرده، یا درخت زشت، شبیه همان درختی بوده که لانه­ی زنبور داشته و زنبوری نیش­ش زده. هر چند که نمی­توان گفت هر عاملی که در گذشته اتفاق می­افتد در زندگی فرد تاثیر مستقیم دارد (به میزان فراموشی و رفتن به لایه­های زیرین مغز بستگی دارد) اما نمی­توان گفت که بی­تاثیر است. واضح­ترین مثالی که سینما به آن پرداخته در فیلم همشهری کین است، "Rosebud" سورتمه­یی که چارلز فاستر کین در کودکی از دست می­دهد و تمام عمر حتی با وجود ثروت و قدرت فراوان حسرت­ش را می­خورد یا در رمان برادران کارامازوف نور موربی که از پنجره به داخل اتاق می­تابد و داستایوسکی می­گوید تنها یک خاطره­ی خوب می­تواند باعث رستگاری انسان شود.